Czasznica miskowata (Calvatia cyathiformis (Bosc) Morgan)

Gatunek grzybów należący do rodziny purchawkowatych (Lycoperdaceae). Siedliska kserotermiczne, nasłonecznione, na suchych, piaszczystych glebach.
Czerwona Lista - E–wymierający - krytycznie zagrożony.

 

 

Po raz pierwszy grzyb ten zdiagnozował w roku 1811 Louis Augustin Guillaume Bosc, nadając mu nazwę Lycoperdon cyathiforme. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1890 Andrew Price Morgan przenosząc go do rodzaju Calvatia. Nazwę polską nadała Wanda Rudnicka-Jezierska w 1991 r.

Owocnik

Duże, o średnicy 6–12 cm i wysokości do 10 cm, mniej więcej kulisty, lub odwrotnie gruszkowaty. Posiada szeroką podstawę, z której wyrasta gruby sznur grzybniowy. U młodych owocników kapelusz biały, omszony lub szorstki. Podczas dojrzewania owocnika pęka dużymi, nieregularnymi i odpadającymi płatami odsłaniając cienkie wewnętrzną osłonę kapelusza. Początkowo wnętrze kapelusza jest białawe, potem ciemnieje i podczas pękania  jest już szarobrązowe z purpurowym odcieniem. Rozpada się, aż do podglebia odsłaniając glebę.

Ważne! dla grzybiarzy. Młode owocniki, o jeszcze białym wnętrzu, są jadalne. (Według portalu https://grzyby.pl).

Zarodniki kuliste, o rozmiarach 3–6 μm, pokryte kolcami o długości 0,5–1 μm. Włośnia o średnicy 2,5 μm i ścianie grubości około 0,5 μm, gładka lub bardzo drobno chropowata, słabo rozgałęziona.

Występowanie

Poza Antarktydą czasznica miskowata występuje na wszystkich kontynentach. W Ameryce Północnej jest częsta (poza zachodnim wybrzeżem), w Europie znana jest w niektórych tylko krajach. W Polsce do 2003 r. podano tylko dwa jej stanowiska. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający. Saprotrof. Owocniki pojawiają się na otwartych, suchych i nasłonecznionych terenach, wśród roślinności kserotermicznej.

Gatunki podobne:

Czasznica olbrzymia (Calvatia gigantea) odróżnia się nie tylko większymi rozmiarami, ale także bardziej gładką i bardziej białą powierzchnią owocnika.

Purchawka oczkowana (Lycoperdon utriforme). Owocnik po dojrzeniu pęka tylko na szczycie, wskutek czego nie powstaje z niego tak płytka miska, jak u czasznicy miskowatej.

(źr. Wikipedia)

następna »